Metoda prądów oczkowych Zadania
Jak obliczyć natężenie prądów w obwodzie metodą praw Kirchhoffa i metodą prądów oczkowych?
Rozważmy przykład obwodu, w którym znane są następujące wartości:
· E₁ = 5 V, R₁ = 2 Ω, R₃ = 2 Ω
· E₂ = 3 V, R₂ = 3 Ω, R₄ = 5 Ω
· E₃ = 7 V, R₅ = 4 Ω
Celem zadania jest obliczenie natężenia prądów w każdej gałęzi, stosując metodę prądów oczkowych.
Krok 1: Ustalenie kierunków prądów
Zaczynamy od wyznaczenia dodatnich kierunków prądów oczkowych. W przeciwieństwie do klasycznej analizy metodą praw Kirchhoffa, kierunek ten nie odnosi się do spadków napięcia, lecz do hipotetycznych prądów w oczkach.
Krok 2: Następnie musimy napisać równania prądowe.
Przykład:
Prąd gałęziowy I₁ płynie zgodnie z ruchem wskazówek zegara, podobnie jak prąd oczkowy I₁. Z tego powodu:
I₁ gałęziowy = I₁ oczkowy
W przypadku prądu I₂ gałęziowego, mamy do czynienia z sytuacją, w której przepływa on przez gałąź wspólną dla dwóch oczek: I₁ oraz I₂. Skierowanie prądów wygląda następująco:
- I₁ oczkowy jest zgodny z I₂ gałęziowym
- I₂ oczkowy ma kierunek przeciwny
Zatem:
I₂ gałęziowy = I₁ oczkowy – I₂ oczkowy
Mając już równania prądowe musimy zająć się równaniami napięciowymi. A ile takich równań dla tego obwodu możemy napisać? Odpowiedź jest prosta. Tyle ile mamy oczek. W tym układzie mamy dwa oczka więc równań napięciowych też będziemy mieli dwa. Można też to ustalić za pomocą wzoru. MPO = G – W + 1
Gdzie:
· G = liczba gałęzi (3)
· W = liczba węzłów (2)
MPO = 3 – 2 + 1 = 2
Zatem dla analizowanego obwodu można zapisać dwa równania napięciowe.
Krok 3: Tworzenie równań napięciowych
Pierwsze oczko:
Zapiszmy prąd oczkowy I₁, a następnie w nawiasie sumę rezystancji należących do tego oczka:
Pierwsze równanie napięciowe poniżej. Jak można je otrzymać? Prosta sprawa. Zacznijmy analizę od pierwszego oczka. Jako pierwsze piszemy prąd oczkowy I1 po czym otwieramy nawias i sumujemy tam wszystkie rezystancje należące do oczka pierwszego. Za nawiasem odejmujemy rezystancje która sąsiaduje z innym oczkiem (w tym przypadku taka rezystancją jest R3) i mnożymy ją razy prąd oczkowy sąsiadujący czyli I2 oczkowy. Następnie stawiamy znak równa się a za nim wpisujemy źródła napięcia. Oba źródła mają taki sam zwrot jak dodatki kierunek obiegu w oczku więc muszą być dodatnie.
Teraz drugie równanie dla drugiego oczka. Zasada działania taka sama jak opisana wyżej
Mając już równania napięciowe można do nich podstawić dane i obliczyć układ równań
Chcesz lepiej zrozumieć elektrotechnikę i teorię obwodów?
Sprawdź mój kurs online:
Podstawy elektrotechniki i teorii obwodów – cz. 1C
Dowiesz się m.in.:
-
jak stosować prawa Kirchhoffa i metodę prądów oczkowych,
-
jak analizować złożone obwody krok po kroku,
-
jak uniknąć typowych błędów w obliczeniach,
-
i przede wszystkim – zrozumiesz, co robisz, a nie tylko „wkuwasz”.
Kurs idealny dla uczniów, studentów, maturzystów i pasjonatów fizyki.
-Przystępne wyjaśnienia
- Przykłady z rozwiązaniami
- Dostęp 24/7 – uczysz się kiedy chcesz
Zacznij już dziś i opanuj elektrotechnikę od podstaw -> fizyka-kursy.pl